Het voorgestelde productielandschap, met nieuwe landschappen van sorghum, wilgenvelden, nat rietland, algenvelden en voedselbossen.
Het voorgestelde productielandschap, met nieuwe landschappen van sorghum, wilgenvelden, nat rietland, algenvelden en voedselbossen.

Landscaping the food

Een wenkend perspectief voor de proteïne as de Peel
Het huidige lineaire voedselproductiesysteem is onhoudbaar door zijn hoge CO2-uitstoot en uitputting van natuurlijke hulpbronnen. De voedselsector draagt significant bij aan de wereldwijde CO2-uitstoot, zowel door productiemethoden als door het transport van producten. In Noordoost-Brabant heeft de veestapel een watervoetafdruk van 2,9 miljard m³, waarvan 99% buiten de regio plaatsvindt. De landbouw in deze regio verbruikt het meeste water per hectare van Nederland en is verantwoordelijk voor 5,5 Mton CO2-uitstoot, wat 20% van de landbouwgerelateerde emissies in Nederland vertegenwoordigt.

Er is een dringende behoefte aan een slimmer systeem dat gebruikmaakt van circulaire economieprincipes. Dit houdt in dat natuurlijke kringlopen en systemen worden nagebootst, waardoor efficiëntie wordt verhoogd en afval wordt omgezet in waarde. Het project Agro as de Peel richt zich op het verbeteren van de duurzaamheid in het Agro as de Peel-gebied met de gemeenten Uden, Landerd, Boekel, St.-Anthonis, Mill-St.Hubert, Grave en Gemert- Bakel.

2017

onderzoek

AgriFood Capital

programma
Ontwerpend onderzoek
In samenwerking met
Alterra / WUR
pro.156.agroas_de_peel.webp
De as van het onderzoeksgebied, de Middenpeelweg
Metabolistisch concept
Bij een metabolistisch systeem worden alle restproducten opnieuw gebruikt en opgewaardeerd tot een waardevol product. Bijvoorbeeld restproducten van supermarkten en bakkerijen worden varkensvoer en zo weer vlees als voedsel. En mest wordt voedingsstof voor algen en zo weer kleurstof voor de verfindustrie.

Het metabolistisch systeem dat een enorme rijkdom aan allerlei stromen laat zien vormt de basis van het ruimtelijk concept van Agro as de Peel. Dit systeem is nooit af of compleet gesloten en kan altijd verrijkt en uitgebreid worden. Het ontwerp dient daarom te worden gelezen als een van de mogelijke uitkomsten van dit systeem. Het is flexibel en robuust en daardoor gefocust op veranderingen in de tijd.

Door het te zien als een groeimodel beweegt het mee in de omschakeling van dierlijke eiwitproductie naar plantaardige eiwitproductie. Dit is een geleidelijke overgang waarin beide productiemethodes naast en met elkaar kunnen functioneren.
Metabolistisch concept
Het metabolistisch concept voor de Agro as de Peel
pro.156.ruimtelijk_ontwerp_laag.webp
Ruimtelijk ontwerp
Naast het stimuleren van de economie zal het voorgestelde productielandschap ook de ecologische waarden in het gebied aanzienlijk versterken.
Ruimtelijk ontwerp
Het huidige landschap van de Peel is zeer geschikt voor een grootschalig circulair systeem van dierlijke en plantaardige eiwitproductie. De rationele structuur van lanen en bossen met rechtlijnige, haakse kanalen en wegen biedt ruimte en structuur voor de inpassing van oppervlak gebonden teelten. Ook de grote gebouwde volumes van veehouderijen, insektenkweek en mestverwerking passen qua schaal goed in dit jonge ontginningslandschap. Het toekomstige productielandschap zal naast grondgebonden voedselgewassen bestaan uit algenvelden, eendenkroosbaden, wilgenbossen en rietvloeivelden. Met name langs de Midden-Peelweg zal deze natte teelt het landschappelijke beeld gaan vormen. Dit geheel levert een eiwit producerend landschap op waar tevens ruimte is voor natuur, recreatie, groene industrie en wonen. Naast het stimuleren van de economie zal het voorgestelde productielandschap ook de ecologische waarden in het gebied aanzienlijk versterken. Nieuwe landschappen van sorghum, nat rietland, wilgenvelden en voedselbossen creëren een diverse en aantrekkelijke omgeving voor flora en fauna. Dieren kunnen vrijelijk fourageren in het productielandschap en zullen ook weer meststoffen achterlaten.
Het huidige systeem
Het huidige systeem
Het huidige systeem
Onderdeel metabolistisch systeem - meststromen
Onderdeel metabolistisch systeem - warmte
Onderdeel metabolistisch systeem - warmte
Onderdeel metabolistisch systeem - warmte
Onderdeel metabolistisch systeem - plantaardige eiwitten en grondstoffen
pro.156.isonatuurenrecreatie.webp
Onderdeel natuur en recreatie
Principewerking van de Proteïne as de Peel
Principewerking van de Proteïne as de Peel
pro.156.ooghoogteproeflocatie1_hh.webp
Birdseye view conceptontwerp versie 1
Potentiële proeflocatie
Een proeflocatie als aanjager voor de transitie naar duurzame productie van dierlijke en plantaardige eiwitten. Naast het bieden van een wenkend perspectief voor de Agro as de Peel dient dit rapport ook als input voor het ontwikkelen van een potentiële proeflocatie. Het uitgangspunt voor een proeflocatie is het creëren van een innovatieomgeving waar ondernemers, burgers, kennisinstellingen en overheden samenwerken aan de transitie van de primaire sector. Ondernemers die op deze locatie aan de slag gaan, moeten bereid zijn om met hun collega’s samen te werken om deze doelstelling dichterbij te brengen. Een zoveel mogelijk open innovatiemodel is het uitgangspunt, waarbij bezoekende ondernemers en burgers welkom zijn. Daarnaast kan een proeflocatie als voorbeeld kan dienen voor de rest van Nederland, met toekomstperspectief voor ondernemers en voor bewoners van het gebied.
Potentiële proeflocatie
Conceptontwerp versie 1, mestverwerking tot plantaardige en dierlijke eiwitten
Conceptontwerp versie 2, veevoeder productie, mestverwerking en veehouderijen
Conceptontwerp versie 2, veevoeder productie, mestverwerking en veehouderijen